Risk Altında ki Çocuklar #1

18 yaşından küçük ve yaşamlarında kişisel ve küresel nedenlere bağlı olarak yaşamamaları gereken şartlara sürüklenen çocuklara risk altındaki çocuklar denir. 

Bu kapsam içine giren en önemli gruplar; istismara maruz kalan, suça itilmiş, sokakta yaşayan, çalışan, mülteci çocuklar ve eğitim dışına itilmiş çocuklar sayılabilir. 

Bu yazımda istismara uğramış çocuklara dikkat çekeceğiz. 

Cinsel istismar, gelişimini tamamlamamış bir çocuğun ya da ergenin, kendinden en az 4 yaş büyük bir başka çocuk tarafından zorlanarak veya ikna ile cinsel haz amacı taşıyan eylemlere maruz bırakıldığı cinsel davranışlardır. Bu davranışlar kanunen evliliğin mümkün olmadığı kişiler tarafından gerçekleşirse aynı zamanda ensest tanımı altında yer alır.

İstismar kavramı yalnızca dokunma  ve penetrasyonu kapsamaz, cinsel içerikli her türlü davranış; konuşma, bakış, gözetleme de bu başlığın içindedir.

Ülkemizde çocuğun cinsel istismarı ile ilgili yeterli ve doğru veri bulunmamasının en büyük nedeni bu olayların yasal olarak bildirilmemesi ve  üstünün kapatılması olarak gösterilebilir.

1. Marmara Medical Jounal' dan aldığım bir makaleye göre;  istismara maruz kalmış 157 çocuk ile yapılmış araştırmada,  çocukların %87.9'unda  ruhsal bozukluk saptanmıştır.  En sık görülen ruhsal bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu iken  %30'unda zeka problemi görülmüştür ki bu da bize muhakeme yeteneği daha az gelişmiş çocukların risk oranının arttığını gösterir.  Olguların %14'ünde intihara girişim ayrıca bu girişimi gerçekleştirenlerin tamamının  kız çocuğu olduğu görülmüştür.
2. Yapılan çalışmalar, cinsel istismara uğrayan olguların çoğunluğunu kız çocuklarının oluşturduğu ve kızların erkeklere göre istismar edilme oranının 2-9 kat daha fazla olduğu göstermiştir. Yine 2011 de yapılan bir araştırmaya göre kız çocukları en sık erkek arkadaşları babaları ve yakın akrabaları tarafından istismara uğruyor.

Maalesef istismara uğrayan çocukların yaşadıkları bunlarla da sınırlı değil.  Gerekli desteğin verilmemesi ve istismara sessiz kalmak yetişkinlik döneminde de çocuğun peşini bırakmıyor. Unutkanlık, beyin gelişiminde yetersizlik, bağlanamama, yeme bozuklukları ve cinsel sorunlar, istismar mağduru çocukları gelecekte bekleyen problemlerden sadece birkaçı.

Burada anne ve babaya düşen rol kadar bize düşen rol  de büyük. Bizler  de bu bağlamda yeterince ilgili olmalıyız. Yalnız ya da huzursuz davranan bir çocuk gördüğümüzde gözlem yapmalı ve  gerekirse müdahalede bulunmalıyız. 

Peki bunu yaşayan çocuk ne reaksiyon gösterir?

Uzmanlara göre başlıca taciz belirtileri şunlar:

• Uyku sorunu ve karanlıktan korkma.
• Sık sık kabus görme, aşırı derecede canavar ya da görünmeyen nesnelere ilişkin korku
• İştah azalması
• Ortada bir neden yokken sürekli karın ağrısı şikayeti
• Ruh halinin aniden değişmesi, durup dururken öfkelenme ya da başka tepki verme
• Bazı insanlara karşı korku ve onlarla yalnız kalmama isteği
• Biraz büyük yaştaki çocuklarda yatağa işeme, parmağını emme ve sadece tanıdığı kişilerle iletişim kurma
• Başka bir yetişkinle olan sırrını açıklamayı reddetme. Sürekli yeni ve kendinden oldukça yaşlı arkadaşından bahsetme
• Çocuğun aniden bol miktarda harçlığının olması.

Dünyanın tüm çocukları aslında bizim de çocuğumuz ve bunlar hakikaten fark edilebilir belirtilerken  çocuklarımızı bir cehennemin içinde yapayalnız bırakacak kadar ilgisiz olmamalıyız. 
Bizler istismara uğramış çocukların ifadelerinde, genel anlamda onlara yapılan eylemlerin kötü olduğunu ayırt edemediklerini görüyoruz. Bu konuda atılacak en büyük adım ise çocuklara bu eğitimin küçük yaşlardan itibaren verilmesini sağlayıp '' Çocuk o , daha küçük.''  demeden,  özel ve başkaları için yasak olan bölgelerin öğretilmesi ve yaşadığı herhangi bir istismarda korkmadan ebeveynleriyle  paylaşması için cesaretlendirmektir. 
Dediğim gibi,  çocukları korumak aslında hepimizin yükümlülüğü. Komşunuzda görüp, vah vah demek yerine bana dokunmayan yılan bin yaşasın zihniyetini kırıp aktif rol almanın zamanı geldi geçiyor.
Bana kalırsa bu bağlamda saf iyi niyetle dahi çocukların özel bölgelerine dokunmamalı gerekmedikçe öpmemeliyiz, çocuğa bunlar normalmiş izlenimi vermemeliyiz. 

Ben bunları yazarken yeni şeyler öğrendim. Umuyorum ki okuyucularıma da faydalı olmuştur. Farkındalık yarattıysam ne mutlu.

''Kim olursa olsun anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden 
Adını hiç bilmesem bile
Benim öz be öz çocuğumsun sen.''
Sezen Aksu- Çocuk